خواندن کتاب نه تنها در دوران کودکی که در تمام زندگی میتواند تخیل را برانگیزد، ما را رهسپار دنیاهای جدید کند و الهامبخش یا چالشبرانگیز باشد. اما در زندگی پرمشغله امروزی به دشواری میتوان زمانی برای مطالعه فراهم کرد.
در این نوشته نکاتی پیشنهاد میشود که شما را یاری میکند به کتابخوانی دائمی بدل شوید.
۱. همیشه کتابی همراه داشته باشید
اطمینان حاصل کنید که همیشه در هر کجا که هستید کتابی در دسترستان باشد. از این طریق آسانتر میتوانید هر جا و هر وقت در قطار، اتوبوس یا در اتاق انتظار مطب دندانپزشک دقایقی اضافی برای خواندن دستوپا کنید.
مهم نیست که برنامه شما چقدر پر است، سعی کنید در طول روز چند دقیقه ای بیشتر برای مطالعه وقت فراهم کنید، حتی اگر شده در دستشویی بخوانید. دارید از خانه بیرون میآیید و کیفتان جا ندارد؟ لازم نیست کتاب ضخیمی با خود ببرید، میتوانید کتابی را در گوشی هوشمند یا کتابخوان الکترونیک خود دانلود کنید. از سرگرفتن مطالعه یک کتاب می تواند از سرزدن به خبرخوان شبکههای اجتماعی بسیار سودمندتر باشد.
۲. عادتی منظم در پیشگیرید
با زمانبندی منظم و اختصاص وقت به مطالعه در هر صبح یا هرشب کتابخواندن را به بخشی از روال روزانه خود بدل کنید و در خواندن غرق شوید. تنظیم برنامه روزانه به زودی مطالعه را به یک عادت بدل میکند.
اگر وقت شما برای مطالعه کم است، از تکنیک عالی تندخوانی استفاده کنید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که هنگام خواندن زمان بگیرید و به تدریج سرعتتان را افزایش دهید. افزون بر این اگر در هنگام مطالعه حواستان پرت می شود این شیوه کمک می کند که تمرکز داشته باشید.
۳. فهرست خواندنیها را از پیش آماده کنید
آرزوهای بزرگ؟ گتسبی بزرگ؟ همیشه فهرستی از کتابهایی که میخواهید بخوانید – آثار کلاسیک یا جدید- در ذهن داشتهباشید یا آن را جایی ثبت کنید. هنگامی که به پایان رمانی میرسید، اجازه ندهید که جستوجو برای کتاب بعدی شما را از برنامهتان عقب بیندازد و از روال خارج کند و عادت خواندن را بر هم زند. باید منبعی مطمئن داشتهباشید که به آن رجوع کنید تا همیشه فهرست خواندنیهایتان تازه باشد و همواره برای خواندن اثر بعدی هیجانزده داشته باشید.
۴. به کتابهای صوتی گوش دهید
شنیدن کتابهای صوتی راه مناسبی برای خو گرفتن به داستان است، زیرا همزمان میتوانید به کارهای دیگر هم رسیدگی کنید. فهرست موسیقی ماهانه خود را تغییر دهید و داستان صوتی خوبی در آن بگنجانید. شما میتوانید هر جا و هر وقت به داستان صوتی گوش دهید: در ماشین، باشگاه ورزشی، در حالی که خانه را تمیز میکنید یا هنگامی که بیرون از خانه در حال دویدن هستید.
البته گوشدادن به کتاب صوتی، خواندن به شمار نمیآید، اما میتواند به شما کمک کند که به عادت پیگرفتن داستان بازگردید. خوب است آثاری را در آغاز در قالب فایل صوتی گوش کنید و بعد ادامه آنها را در کتاب بخوانید.
۵. در یک گروه کتابخوانی عضو شوید
به صورت گروهی کتاب بخوانید. عضویت در گروهکتابخوانی، راهی عالی برای مطالعه، آشنایی با آدمهای جدید، شنیدن پیشنهادها و به طور کلی برقراری ارتباط بیشتر با کتابها است. کسی را میشناسید که از حرفزدن درباره برنامههای تلویزیونی محبوبش لذت نبرد؟ در گروههای کتابخوانی چنین صحبتهایی درباره کتابها درمیگیرد.
با دیگران درباره این که از کدام بخشهای رمانی که خواندهاید خوشتان آمده یا اینکه چطور تعلیقش طاقتتان را طاق کرده گفت و گو کنید. این کار شما را تشویق میکند که چیزهایی را که به طور معمول نمی خوانید و هرگز نمیشناختید بخوانید. ممکن است ژانری را بیابید که دوست دارید، اما هیچگاه نام آن به ذهنتان خطور نکرده باشد.
در کتابخوانی گروهی از مطالعه بهره بیشتری میبرید. شنیدن تفسیرهای دیگران – چه با آنها موافق باشید چه مخالف- کمک میکند که درباره شیوه مطالعه بیندیشید، برای خود هدفی تعیین کنید و کتابی را که در دست دارید پیش از جلسه بعدی گروه به پایان برید.
۶. کتابی را که دوست ندارید ناتمام رها کنید
مجبور نیستید کتابی را فقط به این سبب که شروعش کرده اید تا آخر بخوانید. اگر فقط برای رسیدن به انتها مطالعه کنید، خواندن ممکن است به کاری طاقتفرسا بدل شود. از ناتمام رهاکردن اثری که از آن لذت نمیبرید، احساس گناه نکنید. سر وقت فهرستتان بروید و کتاب بعدی را آغاز کنید.
شما که از آینده خبر ندارید شاید بعدها بخواهید سراغ اثری که رها کردهاید بروید و خواندنش را از سرگیرید. خلاصه خودتان را وادار نکنید که هر کتابی را که شروع کردهاید حتما به پایان ببرید. هرچه اثری که میخوانید دوستداشتنیتر باشد سریع تر آن را تمام می کنید.
۷. محیط مناسبی برای مطالعه مهیا کنید
با وجود صدای گوشخراش تلویزیون در پسزمینه مشکل بتوانید بر کتابی که در دست خواندن دارید تمرکز کنید. عواملی که موجب حواسپرتی می شوند باید از محیط مطالعه حذف شوند. در ماههایی که هوا گرمتر است، بیرون بروید و درهنگام خواندن در هوای تازه تنفس کنید. در زمستان پیش از رفتن به بستر کتاب بخوانید که به بهبود خواب شبانه نیز کمک میکند.
البته همیشه نمی توانید از محیط پر سر و صدا خلاصی بیابید، بخصوص اگر خانواده پرسروصدایی دارید و در این وضعیت وقتی برای مطالعه جور میکنید. در این شرایط بهتر است این ترفند را به کار ببندید: با گوشدادن به موسیقی بدون کلام به جای توجه به چیزهایی که حواستان را پرت میکند بر افکارتان متمرکز شوید.
۸. هدفی برای خود تعیین کنید
گرچه تعیین سررسید ممکن است بدترین نوع هدفگذاری به شمار آید، وقتی به موعدی که واقعبینانه برای خود مشخص کردهاید پایبند بمانید انگار که جایزهای گرفتهاید. اگر سرتان شلوغ است، برای تمامکردن کتاب مهلتی تعیین کنید و بدینسان از زمانی که صرف امروز فرداکردن میشود بکاهید. میانگین سرعت مطالعه خود را محاسبه کنید و تعداد صفحاتی را برای مطالعه روزانه یا هفتگی به مثابه هدف برگزینید.
اگر این هدفگذاری خیلی سخت است، به جای آن خواندن تعداد معینی کتاب در طول ماه یا سال را میتوان هدف قرار داد. مطالعه هدفمند سبب میشود که از مسیر درست منحرف نشوید. از یاد نبرید که وقتی هدفتان را محقق میکنید، به خود جایزه بدهید (شاید پاداش خواندن کتابی جدید باشد).
۹. وقتی به بخش هیجانانگیز رسیدید کتاب را کنار بگذارید
آیا شما از آن دسته افرادی هستید که از تمامشدن برنامههای تلویزیونی، درست در لحظه مهیج آن متنفرید؟ این روشی است موفق برای اطمینان از اینکه بینندگان قسمت بعدی را حتما دنبال میکنند. هنگام مطالعه همین شیوه را در پیشگیرید و درست وقتی که اثر شما را به قلاب انداخته از خواندن دست بکشید. این کار سبب میشود چشم انتظار فرصت بعدی برای خواندن ادامه کتاب باشید، زیرا میخواهید هر چه زودتر بدانید که چه اتفاقی میافتد.
۱۰. موضوعهایی را برگزینید که میدانید از خواندنشان لذت میبرید
اگر شما کتابخوان حرفه ای نیستید، شروع مطالعه با رمان جنگ و صلح تالستوی ممکن است برایتان بسیار مایوسکننده باشد. موضوعهایی را که در حال حاضر علاقه شما را برمیانگیزند انتخاب کنید: اگر از فیلم تریلر جاسوسی لذت میبرید، جیمز پترسون را امتحان کنید. اگر تاریخ دوست دارید کتابی از هیلاری منتال بخوانید. موضوعهایی را انتخاب کنید که از قبل برای شما گیرا بوده است یا درونمایه هایی از فیلمهایی که دوست دارید برگزینید.